اواپراتور صنعتی دستگاهی بر اساس عملکرد خنک کاری سیستم های تهویه صنعتی طراحی شده است و یکی از انواع اواپراتور های سنگین محسوب میگردد. مبدل صنعتی دارای انواع بسیاری است که میتوان به اواپراتور آبی اشاره نمود.به طور کلی به جز تعدادی از آنها دیگر تولیدات در مجموعه سیستم های تهویه مطبوع مانند هواساز و چیلر قرار میگیرند.در همین راستا شرکت تهویه دی ایکس مهر توانسته در مدت زمان کوتاه به فناوری تولید و سری سازی انواع اواپراتور با ظرفیت های مختلف دست یابد.اساس کار این دستگاه کاهش دمای آب یا هوای محیط است که واسطه سیالی دیگر تحت عنوان گاز مبرد که مایعی روغنی میباشد شکل میپذیرد.
اواپراتورها به دسته بندی آب خنک و هوا خنک تقسیم بدنی میشوند که نوع اول (شل اند تیوب) عموما در فرایند تراکمی چیلر مورد استفاده قرار میگرد اما تیپ دومی که به آن اواپراتور سردخانه می گویند در مکانیزم‌های سردخانه‌ای که در صنعت کاربرد دارند استفاده میشود.هردوی آنها فرایند کاهش دما را برعهده دارند که به عنوان یکمبدل حرارتی کارآمد میتوان از آنها در صنعت استفاده نمود.
اواپراتورهای هوا خنک یکی دیگر از انواع مبدل حرارتی هستند که وظیفه کاهش دمای محیط را برعهده دارند. این دسته از انواع مبدل عموما در سیستم‌های هواساز و سردخانه مورد استفاده قرار میگیرند.اجزای تشکیل دهنده دستگاه یک کویل DX یا نبساط مستقیم است که مایع فریونی سرد وارد آن میشود و در تماس مستقیم تیوب باندل کویل باعث ایجاد سطح حرارتی مبدل میگردد و با گذر کردن هوا از روی اواپراتور دمای هوا کاهش می یابد.این دسته از خنک کننده‌های صنعتی در دو تیپ زیر صفر و بالای صفر طراحی شده تا در انواع سردخانه‌های موجود و هواسازها بتوان از اواپراتور به عنوان یک مبدل حرارتی قوی استفاده نمود.
در مکانیزم خنک کاری آب در دمایی کمتر از هوای محیطی میبایستی به واسطه یک سیال قدرتمند مانند گاز مبرد این فرایند را انجام دهیم.چیلرهای تراکمی آب خنک از یک یا چند اواپراتور استفاده میکنند که غالبا وظیفه کاهش دمای آب را برعهده دارند.در این نوع سیستم تبریدی که یک سیکل تراکمی میباشد دمای کاری اواپراتور از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا درصورت عدم طراحی مناسب و دقیق میتواند منجر به خرابی کمپرسور گردد.
وظیفه اصلی اواپراتور صنعتی خنک کردن آب و هوا است.نحوه عملکرد مبدل به طریقی طراحی شده تا در دمایی کمتر از محیط بجوشد و موجب خنک کاری سیال هدف خود شود.در این حالت مایع درونی پس از جذب گرما دچار تغییرات شیمیایی شده و به حالت گاز تبدیل میشود.مادامی که به این شرایط برسد کمپرسور مبرد را به سمت خود مکش میکند تا فشرده سازی و آماده سازی انتقال به سمت کندانسور چیلر را انجام دهد.این عملیات ترکیبی را سیکل تبرید می نامند.
به طور کلی در تمامی واحد های صنعتی دارای فرایند تبریدی میتوان از سیستم ترکیبی اواپراتور هوایی صنعتی بهره گرفت.صنایعی که بیشتر از مبدل صنعتی استفاده میکنند شامل:
مبرد در چرخه تبریدی پس از کندانس شدن توسط انواع کندانسور بوسیله شیر انبساط به سمت اوارپراتور صنعتی دمش میشود.در داخل کویل بدلیل تغییر قطر لوله ها مبرد دچار افت فشار میشود و این عامل سبب به جوشش درامدن مایع خواهد شد.این عملیات توسط قوانین ترمودینامیک موجب گرما گیری از سیال شده و دمای مایع بالا میرود که در نتیجه سبب تغییر حالت ماده میگردد.پس انجام فرایند در اواپراتور صنعتی گاز حاصل از فعالیت کویل به درون کمپرسور مکش شده تا مجدد فشرده سازی صورت بگیرد و مجدد به سمت کندانسور هدایت شود.
برای ساخت و تولید نمونه های صنعتی میتوان از لوله استیل،مس یا آلومینیوم استفاده نمود.ضخامت توصیه شده برای طراحی اواپراتور 16 میلی متر میباشد.در هنگام محاسبه مبدل در نظر بگیرید قطر لوله کویل از سایزهای 1.2 / 5.8 اینچ انتخاب گردد.دلیل آن افزایش راندمان خنک کاری و تسریع بخشیدن به جذب گرمای سیال هدف است. همچنین باید گفت ضخامت استاندارد برای ساخت یک مبدل حرارتی باید از لوله‌های مسی با ضخامتی بیش از 0.75 دهم میلیمتر استفاده شود و برای شل تیوب پوسته اواپراتور باید از لوله‌های مانیسمان بدون درز در تیپ آب خنک و ورق گالوانیزه یا استیل 2.5 میلیمتر در تیپ هوا خنک بهرمند شد.
